CT skener pluća - za upale u najranijoj fazi
Utvrđivanje promene na plućima koja je na samom početku je od najvećeg značaja kako bi se pacijent uspešno izlečio od aktuelnog virusa Covid-19. Pravilno pristupanje lečenju ovisi samo od pravovremenog otkrivanja bolesti na plućima uz pomoć neke radiološke metode, a zbog svoje preciznosti najpreporučljiviji je CT skener.
Kako bi se razumela delotvornost i važnost multislajsne tehnologije potrebno je sagledati iskustva Covid pacijenata objavljena od strane Katedre za radiologiju Medicinskog fakulteta tokom marta 2020. godine. Oni su bili upućeni na rendgensko, ultrazvučno ili CT skeniranje i nakon toga zaključeno je sledeće:
Dosadašnja medicinska istraživanja su dovela do ujedinjenog globalnog zaključka koje ukazuje na to kako se aktivnost virusa Covid-19 izuzetno razlikuje u odnosu na ostala do sada viđena respiratorna oboljenja. Isto je zaključeno zbog činjenice da je već razvijena upala pluća otkrivena kod pacijenata koji generalno nisu imali nikakve simptome koji ukazuju na istu i to pre dobijenog pozitivnog PCR testa. Dakle, kod čak 26% pacijenata sa negativan rezultatom testanja je po obavljenom radiološkom ispitivanju CT skenerom utvrđeno kako već uveliko boluju od upale pluća.
Iz tog razloga lekari i kompletna medicinska zajednica ističe da je važno da svi pacijenti koji iz bilo kog razloga smatraju da su oboleli od virusa Covid-19, pa čak i bez jasnih simptoma upale pluća, izvrše snimanje pluća CT skenerom, najpreciznijom dijagnostičkom metodom, kako bi sa sigurnošću proverili stanje svojih pluća.
Tehnologija CT aparata je veoma moderna i istančano uočava svaku i onu najraniju promenu na plućima, dok su rendgen ili ultrazvuk manje pouzdane metode.
Evropsko Udruženje za Grudnu Radiologiju je aprila 2020. godine oglasilo preporuke za snimanje pluća:
- Ukoliko lekar, na osnovu opšte slike pacijenta i prijavljenih simptoma donese odluku da je potrebno snimanje pluća onda se isto će se obaviti na CT aparatu, jer je njegova dosadašnja pouzdanost do čak i do 98%.
- Rendgen snimanje ili ultrazvuk će se primenjivati samo kod pacijenta koji zbog ličnih zdravstvenih razloga nisu pogodni kandidati za CT snimanje.
Uloga radiologije u borbi protiv virusa Covid-19 - mišljenje Flajšnerovog društva
Fleischner društvo je aprila 2020. godine istaklo sledeće mišljenje o važnosti snimanja pluća kod Covid pacijenata:
- Osnovna radiološka metoda koja treba da se primenjuje na Covid pacijentima je CT skener ili rendgen.
- CT snimanje, zbog jasnije i bistrijeg snimka, pruža drastično jasnije odgovore lekaru, u odnosu na rendgen, jer ima mogućnost prikazivanja upale pluća još u najranijoj fazi.
- Primena konkretne metode varira od pacijenta do pacijenta i o tome odlučuje klinički tim, na nju utiče individualno stanje pacijenta, kao i stručnost radiologa, mora biti u skladu sa direktivom medicinskih vlasti države pacijenta, kao i u skladu mogućnosti društvenog okruženja.
Definisana su tri različita scenarija pacijenata i prema tim grupama postoje tri različita načina pristupa snimanju pluća:
- Prva grupa pacijenata: oni koji boluju od blagog oblika virusa, ali spadaju u visokorizične pacijente za razvitak težeg oblika bolesti i takvima se savetuje snimanje pluća.
- Druga grupa pacijenata: oni kojima je već zaključeno srednje teško ili teško oboljenje. Njima se takođe preporučuje snimanje pluća u skladu sa mogućnostima zdravstvenog sistema u okviru kog se leče.
- Treća grupa pacijenata: oni sa srednje teškim do teškim oblikom bolesti, ali se leče u okviru zdravstvenog sistema koji je pod velikim opterećenjem. To nadalje dovodi do umanjene mogućnosti adekvatnog pružanja usluga svim pacijentima i situacije kada je potrebno raditi PCR testove, a snimanja pluća ostaviti samo za pojedine pacijente i to u slučajevima kada PCR testiranje nije moguće obaviti.