Holecistitis

Holecistitis predstavlja zapaljenje žučne kese. Žučna kesa je smeštena u gornjem desnom delu abdomena, ispod jetre, oblika je kruške. Nakon obroka, žučna kesa oslobađa tečnost koja se naziva žuč i koja pomaže u varenju masti. Žuč se iz žučne kese odvodi žučnim kanalima do tankog creva.

Holecistitis može biti akutni i hronični.

Glavni uzrok zapaljenja žučne kese je kamenje u žuči ili žučni mulj koji se zadržava na otvoru žučne kese i na taj način onemogućava normalan tok žuči. Oko 15% svetske populacije ima kamenje u žučnoj kesi, a od tog broja oko 25% će imati komplikacije prisustva kamenja koje uključuju holecistitis. Kamenje u žučnoj kesi uzrokuje oko 95% svih slučajeva holecistitisa. Različita stanja i oboljenja jetre, žučnih puteva, pankreasa mogu dovesti do stvaranja kamenja i do holecistitisa.

Drugi mogući uzroci nastanka holecistitisa koji nisu u vezi sa kamenjem uključuju tešku traumu i opekotine, transplantaciju kostne srži , hemioterapiju, totalnu parenteralnu ishranu, dugotrajno gladovanje, sistemske infekcije, hronična stanja kao što su vaskulitisi.

Simptomi holecistitisa

Simptomi zapaljenja žučne kese mogu biti bol u desnom gornjem delu abdomena oko žučne kese, groznica, a može postojati i povišen nivo belih krvnih zrnaca i CRP u analizama krvi.

Kod slučajeva akutnog holecistitisa bol se javlja iznenada i intenzivan je. Duboko disanje će učiniti da se bol oseća još intenzivnije. Bol se može širiti od abdomena do leđa i desnog ramena.

Od simptoma se javljaju i osetljivost u gornjem desnom delu abdomena, slab ili nikakav apetit, znojenje, mučnina, povraćanje. Nakon obroka bogatog mastima simptomi će se pogoršati.

Kod hroničnog holecistitisa pojavljuje se sličan tip bola, slabijeg intenziteta, javlja se uglavnom uveče ili noću. Simptomi se obično javljaju postepeno tokom nekoliko nedelja ili meseci. Kod hroničnog holecistitisa moguće je da dodje do pogoršanja, akutizacije, u vidu bilijarne kolike ili akutnog holecititisa.

Postavljanje dijagnoze holecistitisa

Lekar će obaviti fizikalni pregled i uzeti podatke o simptomima i toku bolesti. Lekar može predložiti obavljanje sledećih testova:

Kompletna krvna slika - može pokazati visok broj belih krvnih zrnaca koji mogu ukazivati na postojanje infekcije. Visok nivo bilirubina, serumske aminotransferaze i alkalna fosfataza mogu pomoći lekaru da postavi dijagnozu. Međutim, kod hroničnog holecistitisa navedeni parametri krvne slike možda neće biti povišeni.
Ultrazvuk abdomena - koristi se za pregled jetre i žučne kese, kao i ostalih organa abdomena.
CT skener i MRI (magnetna rezonanca) abdomena i MRCP (prikaz žučnih puteva magnetnom rezonancom)– snimanja koja daju detaljniju sliku unutrašnjih organa u više ravni.

Lečenje holecistitisa

Nekim ljudima koji imaju zapaljenje žučne kese može biti potrebno lečenje u bolničkim uslovima. Terapija može uključivati prekid unosa hrane i pića u određenom periodu, davanje tečnosti venskim putem, uz antibiotike i analgetike.

Kod mnogih slučajeva zapaljenja žučne kese lekari će predložiti operaciju uklanjanja žučne kese.

Holecistektomija, odnosno uklanjanje žučne kese može se izvršiti laparoskopski (češće) ili u vidu otvorene holecistektomije kroz rez na prednjem trbušnom zidu.

Laparoskopsko uklanjanje žučne kese podrazumeva nekoliko malih rezova na koži. Kroz navedene rezove se uvodi kamera kojom se prikazuje unutrašnjost abdomena i instrumenti za vadjenje žučne kese. Prednosti ovakvog pristupa su brži oporavak i manje stvaranje ožiljnog tkiva.

Nakon uklanjanja žučne kese, žuč će iz jetre ići direktno u duodenum (tanko crevo).

Faktori rizika za nastanak holecistitisa

Faktori rizika za nastanak holecistitisa uključuju faktore rizika za povećano stvaranje žučnog kamenja: ženski pol, starost preko 40 goina, gojaznost, nagli gubitak telesne težine, primenu oralnih kontraceptiva, totalnu parenteralnu ishranu, cirozu jetre, crevnu malapsorpciju, infekcije i zastoj žuči.

Komplikacije holecistitisa

Nelečeno zapaljenje žučne kese može dovesti do :

Pojave fistula - formiranje kanala od žučne kese ka organima, do ovoga može doći kada kamen vrši eroziju zida žučne kese.
Perforacije žučne kese – uvećana žučna kesa u kojoj se zadržava žuč je pod pritiskom i može doći do pucanja njenog zida. Kod takve uvećane žučne kese koja je pod upalom postoji rizik od infekcije, perforacije i gangrene tj. odumiranja tkiva.
Infekcija unutar žučne kese - inficiranje sadržaja u žučnoj kesi sa pojavom gnoja.
Emfizematozni holecistitis- retka komplikacija akutnog holecstitisa koja nastaje kod nekroze zida žučne kese sa formiranjem gasa, uz prisiustvo određenih bakterija. Ova komplikacija se češće javlja kod upale žučne kese koja nije u vezi sa kamenjem i kod pacijenata sa dijabetesom.
Pankreatitis (upala pankreasa)
Peritonitis (upala trbušne maramice)

Prevencija holecistitisa

Preduzimanje određenih mera može smanjiti rizik od razvoja kamenja u žuči, što može smanjiti verovatnoću pojave zapaljenja žučne kese.

Mere uključuju redovnu i balansiranu ishranu, izbegavanje zasićenih i trans masti, redovnu fizičku aktivnost i održavanje optimalne telesne težine.

Cenovnik naših pregleda pogledajte ovde.